Լուսինէ Աբրահամեան

Համաժողովի ժամանակ կայացաւ ձեր «Կայաններ եւ դիրքորոշումներ» գիրքիշնորհանդէսը: Խնդրեմ քիչ մը այդ մասին խօսէիք. ե՞րբ հրատարկուած է եւ ի՞նչկը ներկայացնէ:

ԿԻՐԱԿՈՍ ԳՈՅՈՒՄՃԵԱՆ «ԳԻՐՔՍ «ՊԱՐՏԷԶ» ՄԸՆ Է, ՈՒՐ ԶԱՆԱԶԱՆ ԾԱՂԻԿՆԵՐ ԿԱՆ…»

Օտարագիր հայ գրողներու 5-րդ համաժողովին Քուէյթէն կը մասնակցէր գրող, հրապարակախօս Կիրակոս Գոյումճեան, որուն հետ եւ զրոյց ունեցած է «Հայերն այսօրի» թղթակիցը:
Պարո՛ն Գոյումճեան, դուք «Համաշխարհայնացում եւ ազգային ինքնութիւն»խորագիրը կրող նիստին հանդէս եկաք զեկոյցով: Զրոյցի սկիզբը կը ցանկայի` քիչմը զեկոյցին մասին խօսէիք:

— Զեկոյցիս ընթացքին խօսեցայ լեզուի, խառն ամուսնութիւններու, անդէմ մշակոյթի մասին:

Այս ամէնուն հասնելու համար մենք պէտք է նիւթապէս, տնտեսապէս հարստանանք: Եթէ ազգի զաւակը, յատկապէս երիտասարդը, գրաւիչ պայմաններ չունենայ, իսկ ուրիշ ազգին «խառնուիլը» տնտեսական օգուտ կու տայ իրեն, ինքնաբերաբար պիտի երթայ դէպի տնտեսական շահը:

Այդ պատճառով ան տնտեսապէս ինքնաբաւ պէտք է ըլլայ, որպէսզի իրեն համար հետաքրքրական չըլլայ արտագաղթը, իր նիւթական վիճակը բարելաւելու համար օտար երկիր, անգամ Ամերիկա երթալը:

Եթէ մնայ իր քաղաքին մէջ, մենք հեռու կը մնանք ուծացումէն, ազգային ինքնութեան կորուստէն, համաշխարհայնացման վտանգներէն: Հայը պէտք է իր հայութեամբ հպարտանայ, այդ զգացումը հեռու կը պահէ ուրիշներու հետ շաղուելէ: Մինչդեռ եթէ հակառակը պատահի, եւ մէկը, այս կամ այն պատճառով, ամչնայ իր հայութենէն, ինքնաբերաբար ինքն իր ոտքով կ’ուղղուի դէպի ուծացում:

— Այս պարագային ինչ է Սփիւռքի մէջ ապրող մտաւորականի դերը:

— Անկասկած, անոր դերը մեծ պէտք ի ըլլայ: Սակայն, մինչեւ մտաւորականին հասնիլը, շատ «աստիճաններ» կան: Ընտանիքը ամենակարեւորն է, որ մանկութենէն պէտք է այդ գիտակցութիւնը սերմանէ երեխային մօտ: Յետոյ` դպրոցը, այնուհետեւ` միութիւնները, չմոռնանք նաեւ Եկեղեցւոյ դերը:

Հայերը պէտք է կարենան իրարու օգնել, իրարու տէր կանգնիլ, ինչպէս ուրիշ ազգերը, երիտասարդներուն կարեւորութիւն տան, շրջանաւարտներուն ներգրաւեն հայկական հաստատութիւններու մէջ:

Եթէ ասոնք հաւաքուին, եւ քիչ մըն ալ տնտեսական նախադրեալներ ըլլան, գաղութները կը զօրանան, եւ մեր երիտասարդները պակասը չեն զգար ուրիշին ընդօրինակելու, այլ կը հպարտանան իրենց ազգութեամբ, իրենց եղածով, եւ մենք հեռու կը մնանք ուծացումէն:

Համաժողովի ժամանակ կայացաւ ձեր «Կայաններ եւ դիրքորոշումներ» գիրքիշնորհանդէսը: Խնդրեմ քիչ մը այդ մասին խօսէիք. ե՞րբ հրատարկուած է եւ ի՞նչկը ներկայացնէ:

— Հրատարակուած է 2012 թուականին Քուէյթի մէջ:

Իմ գիրքս բացարձակապէս կապ չունի ուծացումի, համաշխարհայնացման հետ:

Հոն միմիայն ղարաբաղեան, Ցեղասպանութեան, արաբական ընկերային նիւթեր են:

Գիրքը 48 յօդուածներու շարք մըն է, որ պաշտպանած է այդ թեզերը:

Ինչպէս ըսի, արաբական տեղական նիւթերուն վերաբերող յօդուածներ ալ կան, որովհետեւ չէի ուզեր, որ անձ մը ըլլար, որ միայն հայերէն նիւթեր կը գրէր:

Եթէ պատկերաւոր խօսիմ, գիրքս «պարտէզ» մըն է, ուր զանազան ծաղիկներ կան, զանազան հոտով, որու համար շատ ուրախ եմ:

— Իսկ ի՞նչ կու տան այսօրինակ համաժողովները:

— Եթէ գիրքիս շնորհանդէսը չըլլար, պիտի կարծէի, որ սխալ տեղ եկած եմ: Ին՞չ իմաստով. ես կը կարծէի, որ նաեւ քաղաքական թեմաներով գրողներ պէտք է ըլլան, օրինակ` Յարութ Սասունեանը կամ Ֆրանսա, Անգլիա ապրող անոր պէս այլ յօդուածագիրներ:

— Բայց անոնց օտարագիր գրողներ չես կրնար համարել:

— Չեմ կարծեր, թէ շրջանակէն դուրս են. եթէ նոյնն ալ չեն, սակայն դուրս ալ չեն:

Լաւ կ’ըլլար, որ նաեւ քաղաքական, ընկերային նիւթեր արծարծուէին:

Հոս բացի Ցեղասպանութենէն, համաշխարհայնացումէն, քաղաքական նիւթեր չարծարծուեցան:

Ամէն պարագայի, գիրքիս շնորհանդէսը եղաւ, որու համար ես շատ ուրախ եմ: Յատկապէս, որ շատերը հաւնեցան գիրքս: Իսկ Լեւոն Անանեանը ըսաւ, որ շատ տպաւորուած է:Զրուցեց Լուսինէ Աբրահամեան